Ekklesia Leiden
Liturgische schikkingen 1e halfjaar 25


Eerste Paasdag 2025, 20 april 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
thema: Pasen 2025
voorganger/ liturg:
Owe Boersma
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
De liturgische kleur van Pasen is wit van Licht en feest. Een witte roos staat in de schenkkan (van het Laatste Avondmaal). Daarin staan ook Zuidenwindlelies, die ‘Bloem van Onze Vader’ worden genoemd. En de bloem van de Opstanding is de Roos van Jericho, die op Paasmorgen helemaal groen is.
Op Goede Vrijdag was deze mosvaren nog helemaal dor en doods. Maar een beetje water doet wonderen.
Uit de liturgie:
Liefde sterk als de dood. (…) God weet het komt goed: een rechtvaardige wereld waar niet de dood heerst. [1]
De mannen zeiden tegen hen: ‘Waarom zoeken jullie de levende bij de doden? [6] Hij is niet hier, Hij is uit de dood opgewekt. Herinner je wat Hij jullie gezegd heeft toen Hij nog in Galilea was: [7] de Mensenzoon moest worden uitgeleverd aan zondaars en moest gekruisigd worden en op de derde dag opstaan.’[2]
——
[1] Lied: ‘God weet komt het goed’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[2] Lezing: Lucas 24:5,6,7 – het paasevangelie naar Lucas.
Creatief en duurzaam hergebruik: De schenkkan komt uit de vazenkast van Monique van der Gaag. Het zwart/witte bakje kocht ze bij de Stichting Oegstgeester Kringloop.







Kunstproject in het Hoogkoor tijdens de Paaswake 2025
Kunstproject door de Kunstcommissie van de Ekklesia Leiden op verzoek van Owe Boersma
Beheer van deze webpagina, foto’s en floriografie:
Monique van der Gaag
~~~~~~~~~~~~
Verbeelding bij de teksten van de Kunstcommissie van de Ekklesia:
1. God ademt over de chaos, nog voor de schepping. Brokstenen van zink, een schedel van brons (Jan Halin).
2. De wetteloosheid, waaronder mensen lijden, voordat ze de leefregels horen en volgen. Schilderij van Mieke Bakker / ‘I have a dream’ (Jan Halin).
3. De woestijntocht, nog voordat het nieuwe land in zicht is. Beeld van Job, staat tussen snippers van verbrand hout (Jan Halin).
4. De dorre doodsbeenderen, nog voordat ze gevuld worden met vlees en leven. Floriografie door Monique van der Gaag bij:
Gouden beenderen op een zwart hart
Wie de moed opgeeft, heeft een ‘zwart hart’. Zwart is de kleur van de dood en van rouw. Op het zachte, hartvormige kussentje liggen lamsbeenderen. Ze zijn niet meer dor en doods. Ze glinsteren. Ze lijken wel van goud? Ze zijn van goud, want goud is de kleur van God. De beenderen gaan staan. Er komt leven in. De symboliek is: hoe donker en duister een situatie ook lijkt, houd moed, want er komt een oplossing…
Hart van distels op een zwarte schaal.
Distels staan symbool voor pijn en lijden. De drie bloeddruppels verwijzen naar de Drie-Eenheid of naar God. Ook in het lijden is God nabij. “Zoveel soorten van verdriet, ik noem ze niet “, zegt M. Vasalis. Zwarte distels, witte, zilveren, rode, gele, groene, blauwe. Verdriet is rauw en veelkleurig.
Bloemen in de woestijn?
In de woestijn groeien ook bloemen, bijvoorbeeld op cactussen.
Creatief en duurzaam hergebruik:
Het zwarte kussentje en de zwarte schaal komen uit de vazenkast van Monique.
De twee gehaakte cactussen ontving ze via Hester Scheltens van de Weggeeftafel in Oegstgeest.













Kunstproject in het Hoogkoor tijdens de Paaswake 2025
Kunstproject door de Kunstcommissie van de Ekklesia Leiden op verzoek van Owe Boersma
Beheer van deze webpagina, foto’s en floriografie:
Monique van der Gaag
~~~~~~~~~~~~
Verbeelding bij de teksten van de Kunstcommissie van de Ekklesia:
1. God ademt over de chaos, nog voor de schepping. Brokstenen van zink, een schedel van brons (Jan Halin).
2. De wetteloosheid, waaronder mensen lijden, voordat ze de leefregels horen en volgen. Schilderij van Mieke Bakker / ‘I have a dream’ (Jan Halin).
3. De woestijntocht, nog voordat het nieuwe land in zicht is. Beeld van Job, staat tussen snippers van verbrand hout (Jan Halin).
4. De dorre doodsbeenderen, nog voordat ze gevuld worden met vlees en leven. Floriografie door Monique van der Gaag bij:
Gouden beenderen op een zwart hart
Wie de moed opgeeft, heeft een ‘zwart hart’. Zwart is de kleur van de dood en van rouw. Op het zachte, hartvormige kussentje liggen lamsbeenderen. Ze zijn niet meer dor en doods. Ze glinsteren. Ze lijken wel van goud? Ze zijn van goud, want goud is de kleur van God. De beenderen gaan staan. Er komt leven in. De symboliek is: hoe donker en duister een situatie ook lijkt, houd moed, want er komt een oplossing…
Hart van distels op een zwarte schaal.
Distels staan symbool voor pijn en lijden. De drie bloeddruppels verwijzen naar de Drie-Eenheid of naar God. Ook in het lijden is God nabij. “Zoveel soorten van verdriet, ik noem ze niet “, zegt M. Vasalis. Zwarte distels, witte, zilveren, rode, gele, groene, blauwe. Verdriet is rauw en veelkleurig.
Bloemen in de woestijn?
In de woestijn groeien ook bloemen, bijvoorbeeld op cactussen.
Creatief en duurzaam hergebruik:
Het zwarte kussentje en de zwarte schaal komen uit de vazenkast van Monique.
De twee gehaakte cactussen ontving ze via Hester Scheltens van de Weggeeftafel in Oegstgeest.






Roos van Jericho in zwartwit bakje steeds meer in het Licht en 3 witte rozen in beker, Paaswake, 19 april 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
thema: Paaswake 2025
voorgangers/ liturgen:
Owe Boersma & Margreet Klokke
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
De liturgische kleur is wit van feest. Tijdens de Paaswake brengt men de Paaskaars binnen met het Licht van Christus, die de duisternis overwint. We herdenken de verrijzenis of opstanding van Jezus. De bloem, die daarbij hoort is de Roos van Jericho of Opstandingsbloem en symbool van wedergeboorte. Deze mosvaren is een woestijnplant, die jarenlang kan overleven als een dor, bruin bolletje. Op Goede Vrijdag zag de Roos van Jericho er nog doods uit. Maar op Stille Zaterdag kreeg het water en binnen drie dagen zal de plant helemaal tot leven zijn gekomen. Op Paasmorgen is de Roos van Jericho helemaal groen. Is het water op, dan rolt de Roos van Jericho zich weer op tot bruin bolletje. Om weer te ontluiken als het water krijgt. Steeds opnieuw.
Drie witte rozen symboliseren de liefde, waarbij het getal drie staat voor de Drie-Eenheid of God. De beker verwijst naar het Avondmaal. En de Zuidenwindlelie of Jacintha del Padre naar Onze Vader.
Uit de liturgie:
Het kind vraagt: “Waarom is deze nacht anders dan andere nachten?”[1] Sprekend alleen zullen wij op Hem lijken die sprak: Het worde licht, Ik zal er zijn.[2] Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur, dat nooit meer dooft.[3] De engel richtte zich tot de vrouwen en zei: ‘Wees niet bang, ik weet dat jullie Jezus, de gekruisigde, zoeken. Hij is niet hier, Hij is immers uit de dood opgewekt, zoals Hij gezegd heeft.[4] De leefregels wijzen de weg van het recht, het doel van de wet is liefde en waarheid.[5] Licht dat ons aanstoot in de morgen.[6]
——-
[1] Antwoord: Dit is de nacht waarin wij gedenken dat God sterker is dan de duisternis en de dood en wij het Licht ontvangen om uit te delen.
[2] Lied: ‘Uittochtslied’ Exodus 20:2 (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 91: ‘Als alles duister is’ (t. Taizé, m. J. Berthier).
[4] Mattheüs 28:5,6.
[5] Lied: ‘De leefregels wijzen de weg van het recht’ (t. H. Schouten, m. A. Oomen).
[6] Oecumenische liedbundel, lied 220: ‘Lied aan het licht’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
Creatief en duurzaam hergebruik:
Het zwartwitte bakje komt van de Stichting Oegstgeester Kringloop en de zilverkleurige gestreepte beker van de Oudste Kringloop in Leiden.


Paars kruis van Vlinderstruik en drie dorre, verdroogde Rozen van Jericho, Goede Vrijdag 18 april 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
thema: Goede Vrijdag 2025
voorganger/ liturg: Maria Draaijers
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
De liturgische kleur op Goede Vrijdag is paars van lijden en zwart van de dood. Het kruis bestaat uit twee takken van een 33-jaar oude Vlinderstruik, die omwikkeld zijn met paars linnen. Jezus werd 33 jaar oud. De Vlinderstruik staat voor transformatie. In het zwarte bakje liggen drie dorre en verdroogde Rozen van Jericho. Drie omdat dit het symbool is van de Drie-Eenheid of God. Deze mosvaren is een woestijnplant, die jarenlang kan overleven als een onooglijk, bruin bolletje, dat dood lijkt…
Uit de liturgie: Het was negen uur ’s morgens, toen zij hem kruisigden. (…) Duisternis viel over heel het land. Het werd drie uur in de middag. Toen riep hij: God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten. Toen schreeuwde hij onverstaanbaar en was dood.[1] Blijf bij Mij en waak hier met Mij, wakend en biddend.[2] Nadat hij het lichaam van het kruis had gehaald, wikkelde hij het in linnen doeken en legde het in een rotsgraf dat nog nooit was gebruikt.[3] Laten wij dan nu de tranen van verdriet en van gemis, laten vallen op de aarde.[4]
—–
[1] Lied: ‘Zij sleepten hem naar Golgotha (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[2] Lied: ‘Blijf bij Mij en waak hier met Mij’ (m. J. Berthier).
[3] Lucas 23, 53.
[4] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 719: ‘Laten wij dan nu begraven’ (t. M. de Bruijne, m. P. Rippen).
Creatief en duurzaam hergebruik:
Het kruis bestaat uit twee takken van een 33-jaar oude Vlinderstruik, Els Pierrot schonk de purperen vaas, het zwarte bakje komt uit de Stichting Oegstgeester Kringloop en het paarse lint komt van Monique.

Palmpasen met rode loper van kleding, palmtakjes en paarse bloemen, 13 april 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
thema: Palmpasen
voorganger: Rien Wattel
liturg: Owe Boersma
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
Op Palmzondag is de liturgische kleur rood, de koningskleur. En dan weer paars van verwachtingsvol uitzien naar Pasen. Rode poppenkleertjes symboliseren de mantels, die men op de weg neer legt. Ook de bakjes van de bloemstukjes zijn rood. Drie is het getal van de Drie-Eenheid of van God. Daarom zijn staan er drie roze rozen tussen de paarse bloemen. De roos is het teken van liefde, net zoals de paarse sierui. Takjes Pistacia symboliseren de palmtakken, die men van de bomen haalde en op de weg legde.
Uit de liturgie:
Er zou van godswege een koning, een koning komen – een koning![1] (…) Kom toch haastig vandaag nog.[2] Zie, Ik kom haastig, zegt Hij.[3] Vanuit de menigte spreidden velen hun mantels op de weg uit, anderen braken takken van de bomen en spreidden die uit op de weg.[4] Kijk, er komen er steeds meer // en ze leggen jassen neer // als een rode loper. // Al die mensen gaan op pad, //Volgen Jezus naar de stad. // Want die Jezus dóet ze wat, // daarom gaan ze zingen.[5] Open uw hart.[6]
—–
[1] Met een drievoudige herhaling gaf men in het Hebreeuws nadruk mee, want leestekens waren er niet: mogelijk doet Oosterhuis dit hier ook.
[2] ’Er zou van Godswege’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 466:’Van grond en vuur’ (t. H.Oosterhuis, m. A. Oomen).
[4] Mattheüs 21:8.
[5] We zingen met en voor de kinderen het lied: ‘Op een ezel komt hij aan’ (t. G. Brokerhof-v.d. Waa, m. D. v.d. Niet).
[6] Tafelgebed: ‘Open uw hart’.
Creatief en duurzaam hergebruik: Het paarse dienblad en de rode poppenkleertjes komen van de stichting Oegstgeester Kringloop. De twee rode bakjes komen uit de vazenkast van Monique.


Vijfde zondag in de 40-dagentijd: Huis van God vol Allium voor een nieuw begin, 6 april 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Onze omgang met de tijd
thema: Tijdloze tijd
voorganger/ liturg:
Marcel Barnard
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
In de Veertigdagentijd is de liturgische kleur paars van uitzien naar: we zijn op weg naar Pasen. Goud is de kleur van God. In het rose gold van het draadhuisje zit zowel goud als roze. Het huis staat op een stevig paars fundament. De bloemen gaan letterlijk door het dak, wat als figuurlijke betekenis heeft, dat een bepaalde situatie sterk verbetert. De roos in het hart van het huisje is het teken van liefde. Is het een paarse beker in het huisje?
Drie is het getal van de Drie-Eenheid of van God. Daarom zijn er steeds drie dezelfde bloemen te zien. De drie zachtroze violieren staan voor eeuwigdurende liefde. De drie lila Sier-uien lijken wel op kleine sterretjes, vonken voor een nieuw begin. Drie donkerroze spin-gerbera’s bij elkaar betekenen liefde. De drie ankertjes symboliseren de hoop.
Uit de liturgie:
In uw huis hoog in de bergen.[1] Rijk aan liefde.[2] Die zegt god te zijn laat hij tevoorschijn komen.[3] De vonken van uw naam zijn ogen in ons hart. (…) Ik hoop u tegemoet, zolang ik leven mag.[4] Deze beker.[5]
‘Dat een nieuwe wereld komen zal.’[6]
—–
[1] Lied: ’Wie mag te gast zijn’ Ps. 15 (t. h. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[2] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 393: ‘O Heer God, erbarmend genadig’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[3] ZZZ-bundel, lied 152: ‘Die zegt god te zijn’ (t H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[4] ZZZ-bundel, lied 192: ‘Gij zijt voorbijgegaan’ (t. H. Oosterhuis, m. J. Tabourot).
[5] Uit het Tafelgebed naar de Didachè een oud-christelijk geschrift uit de 2de eeuw.
[6] ZZZ-bundel, lied 411: ‘Dat een nieuwe wereld komen zal’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
Creatief en duurzaam hergebruik: De ondergrond is een fotolijstje, het rose gold draadhuisje en de paarse vaas komen van de Stichting Oegstgeester Kringloop. De drie ankers, ringetjes en sluitinkjes alsmede het paarse lint komen uit de schatkamer van Monique van der Gaag.

Vierde zondag in de 40-dagentijd: Tijd voor Rozen- en Anjerthee, 30 maart 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Onze omgang met de tijd
thema: Neem alsjeblieft de tijd
voorganger:
Antje van der Hoek
liturg:
Japke van Malde
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
In de Veertigdagentijd is de liturgische kleur paars van uitzien naar, behalve vandaag op Halfvasten: dan breekt het Licht van Pasen door en kleurt het purper roze. Een roze kopje en een roze eiderdopje zijn leeg gelaten. Het theeservies bevat roze Duizendschoon, die familie is van de Anjer of Dianthus: een Goddelijke Bloem. En roze rozen als teken van liefde. En thee zetten kost tijd, eieren koken ook.
Uit de liturgie:
Ik heb vastgesteld dat voor de mens niets goeds is weggelegd, behalve vrolijk te zijn en van het leven te genieten. Want wanneer hij zich aan eten en drinken tegoed doet en geniet van al het goede (…), is dat een geschenk van God.[1] (…) Want alles is leegte.[2] Vroeger en nu, wie kan het verklaren? Wie weet of liefde hem wacht?[3]
—-
[1] Prediker 3: 12,13.
[2] Prediker 3: 19.
[3] Lied: ‘Lied van Prediker’ Pr. 1:4-8; 11:8-9; 12:1-6 (t. H. Oosterhuis, m. B. Huijbers).
Creatief en duurzaam hergebruik: Het theeservies én de eierdopjes komen uit de SOEK, de Stichting Oegstgeester Kringloop.


Derde zondag in de 40-dagentijd: Korenschoof in bloeiende weide, 23 maart 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Onze omgang met de tijd
thema: Tijd en eindtijd
voorganger/ liturg:
David van Veen
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
In de Veertigdagentijd is de liturgische kleur paars van uitzien naar. We zijn op weg naar Pasen. In een lila ster bevindt zich een bloeiende weide met paarse bloemen zoals Duizendschoon, die familie is van de anjer oftewel een Dianthus: een Goddelijke Bloem. Het getal drie bij de drie paarse korenaren verwijst naar de Drie-Eenheid of naar God. De oogst staat in de hele Bijbel symbool om de terugkeer van Christus te beschrijven of de start van de eindtijd.
Uit de liturgie:
(…) Breng mij naar bloeiende weiden. [1] Dan zullen er tekenen zijn aan de zon en de maan en de sterren.[2] Als God ons thuisbrengt uit onze ballingschap, dat zal een droom zijn. (…) Zingende keert hij terug met zijn schoven.[3]
—–
[1] Lied: ’Jij mijn herder, Psalm 23, vrij’ (t. h. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[2] Lucas 21: 25.
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, Lied: ‘Als God ons thuisbrengt, Psalm 126’ (t. H. Oosterhuis, m. B. Huijbers).
Creatief en duurzaam hergebruik: De stervorm verscheen voor het eerst in Kerstnacht 2024 en is nu opnieuw in gebruik. Wel verfde Monique van der Gaag het witte hout lila. De paarse korenhalmen komen uit haar eigen vazenkast.

Tweede zondag in de 40-dagentijd: Tijd voor vrede met Hyacinten? 16 maart 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Onze omgang met de tijd
thema: Kairos en Chronos
voorganger/ liturg:
Owe Boersma
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
In de Veertigdagentijd is de liturgische kleur paars van uitzien naar. We zijn op weg naar Pasen. De klok tikt de uren weg. Uren worden dagen. Dag verandert in nacht. De chronologische tijd verandert en verwijst zo naar Chronos, de Griekse god van de tijd. Kairos was de Griekse god van het gepaste moment, de innerlijke beleving van de tijd.
‘De bloem van de gerechtigheid is de vrede’ en de bloem van de vrede is de hyacint. De drie blauwpaarse hyacinten verwijzen naar de Drie-Eenheid of naar (de aanwezigheid van) God.
En achter de klok staat een nog groene hyacint, die uiteindelijk roze wordt, wanneer de tijd rijp is: over twee weken met Halfvasten. Wanneer het witte Licht van Pasen valt op het liturgische purper en het roze kleurt.
Uit de liturgie:
Tijd van leven.[1] Tussen de tijd (…) ik zal er zijn.[2] Vrede voor jou.[3] De tijd is rijp. Nu slaat het uur van de waarheid. (…) Dit is de kairos, het uur van de waarheid.[4]
Nadat Jezus dit gezegd had, sloeg Hij zijn ogen op naar de hemel en zei: ‘Vader, nu is de tijd gekomen, toon nu de grootheid van uw Zoon, dan zal de Zoon uw grootheid tonen.[5] Hij antwoordde: ‘Het is niet aan jullie om te weten wat de Vader in zijn macht heeft vastgesteld over de tijd en het ogenblik waarop deze gebeurtenissen zullen plaatsvinden.’ [6]
Nu is de tijd (kairos) daarvoor gekomen, nu is de dag van de redding. (…). We vallen aan en verdedigen ons met de wapens van de gerechtigheid.[7]
——–
[1] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 53: ‘Tijd van leven’ (t. H. Oosterhuis, m. H. Heuvelmans).
[2] ZZZ-bundel, lied 206: ‘Tussen de tijd’ (t. J. Delver, m. T. Löwenthal).
[3] Bij het geven van de vredesgroet ZZZ-bundel, lied 421: ‘Vrede’ (t. H. Oosterhuis, m. T. Löwenthal).
[4] Citaat uit: Het Kairos-document (september 1985, Soweto, Johannesburg.)
[5] Johannes 17: 1.
[6] Handelingen 1: 7.
[7] Paulus in 2 Korinthiers 6: 2.
Creatief en duurzaam hergebruik:
De klok komt uit de SOEK, de Stichting Oegstgeester Kringloop. Het paarse wolkoord uit de vazenkast van Monique van der Gaag. Ook het kistje komt daar vandaan. Monique verfde het lila.

Eerste zondag van de 40-dagentijd; Met Klokjesbloem en Sierui vol liefde en geluk naar de toekomst, 9 maart 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
Eerste zondag in de 40-dagentijd
serie: Onze omgang met de tijd
thema: De toekomst komt ons tegemoet
voorganger/ liturg: Karin van den Broeke
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
In de Veertigdagentijd is de liturgische kleur paars van uitzien naar. Op het zilverkleurige schaaltje in de vorm van een klimopblad ontluikt de eeuwige lente. Klimop is het teken van trouw, omdat deze plant zich met hechtwortels overal aan vasthoudt. Dianthus Green Trick lijkt op bolmos, maar is een bloem: zelfs een Goddelijke bloem. Drie is het symbool voor de Drie-Eenheid of God. De paarse sierui staat symbool voor geluk, voorspoed en een nieuw begin. De roze geurende roos betekent liefde net zoals de dieppaarse Klokjesbloem.
Uit de liturgie:
Tijd vloeit ineen; verleden wordt heden, toekomst wordt nu.[1] Rijk aan liefde, rijk aan trouw.[2] Alles is geboren om te bloeien in een eeuwige lente. (…) Ik herinner me niets waarin U niet bent.[3]
—–
[1] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 107: ‘Intochtslied’ (t. M. de Bruijne, m. E. Silcoks).
[2] ZZZ-bundel, lied 393: ‘O Heer God, erbarmend genadig) (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[3] Paus Franciscus, Hoop, de autobiografie (2025).
Creatief en duurzaam hergebruik: Het bruin metalen bladvormige schaaltje komt uit de vazenkast van Monique van der Gaag. Ze spoot het zilver.

Bazuin vol met Liefde (Rozen), Vrede (Hyacinten) en Hoop (Klimop), 2 maart 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Volgens het leesrooster van de kerken
Zondag Quinquagesima (de zondag voor Aswoensdag, de vijftigste dag vóór Pasen)
thema: Zien en doorzien
voorganger/ liturg: Japke van Malde
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: In de tijd tussen de grote feestdagen is de liturgische kleur groen van hoop. Op de grote, groene bazuin liggen drie kleine balkjes, die verwijzen naar ‘de balk in de ogen’ van mensen volgens Jezus. Drie verwijst naar de Drie-Eenheid. Daarom komen er ook drie rode rozen, drie rood/witte rozen en drie witte rozen als tekens van liefde uit de bazuin. En drie Hyacinten als teken van vrede. Rood is de kleur van liefde, wit van onschuld. Klimop siert de bazuin als teken van trouw.
Uit de liturgie: Wanneer de bazuin weerklinkt (…) Wees standvastig en onwankelbaar.[1] Haal eerst die balk uit je eigen oog![2] (…) trouw van trouw.[3] Een hart dat weet, een huis van vrede.[4] Niemand heeft U ooit gezien. Liefde is uw naam.[5]
—–
[1] I Korinthe 15: 52, 58 (jongerenbijbel).
[2] Lucas 6: 42 (Bijbel in gewone taal).
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 196: ‘Wat vrolijk over u geschreven staat’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[4] ZZZ-bundel, lied 460: ‘Lied van het land’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[5] ZZZ-bundel, lied 641: ‘Niemand heeft u ooit gezien’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
Creatief en duurzaam hergebruik: Het skelet van de bazuin bestaat uit kippengaas en tie-wraps uit de vazenkast van Monique van der Gaag. De streng Klimop komt uit haar eigen tuin en de afgezaagde stukjes hout vond ze nabij een vuilnisbak in de Leidse Doezastraat.



Twee cirkels, lemniscaat of een liggende acht (∞) van ‘oneindige vergeving’, 23 februari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Volgens het leesrooster van de kerken
7e zondag na Epifanie
thema: ‘Oneindige Vergeving’
voorganger/ liturg: Owe Boersma
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: In de tijd tussen de grote feestdagen is de liturgische kleur groen van hoop. Klimop staat voor trouw, conifeer voor eeuwig leven, omdat het van een boom komt, die het hele jaar groen blijft. Wit is de kleur van de vergeving. Ornithogalum is de bloem van vergeving én hoop.
Een sliert van lichtjes volgt de vorm van de cirkels, liggende acht, lemniscaat of ∞ het teken van oneindigheid. Blauwe Hyacinten in knop staan voor vrede. Daarnaast gele Trommelstokjes van vreugde. Blauw en geel verwijzen naar de Oekraïnse vlag één dag voor de herdenking.
Kaardebol, Speerdistel en Basilicum staan voor haat. Roze en witte speldenknopjes worden bloemetjes van de Waxflower en zijn het symbool van eeuwige liefde. Rode rozen ook. Trilgras of Briza Media creëert een ‘dans van licht en beweging’ in de krans door de manier waarop de platte aartjes het licht vangen. Dianthus of Anjer is een Bloem van God. Ook het getal drie verwijst naar God of de Drie-Eenheid: niet voor niks drie rozen, drie anjers, drie Ornitogalum, maar ook drie grasjes. Want God vergeeft…
Uit de liturgie:
Erger je niet aan slechte mensen (…) zij verdorren snel als gras (…) Vertrouw op de HEER (…) Hij zal je geven wat je verlangt. (…) Wie nederig zijn, zullen (…) gelukkig leven (…) in vrede.[1] Waar wanhoop heerst, dat ik daar hoop breng// waar het duister daar zij het helder licht. (…) [2]
Op haat antwoorden met haat vermenigvuldigt haat. (…) Duisternis kan duisternis niet uitdrijven, dat kan alleen licht. Haat kan haat niet verdrijven. Dat kan alleen liefde.
(“Returning hate for hate multiplies hate. (…) Darkness cannot drive out darkness; only light can do that. Hate cannot drive out hate; only love can do that.”)[3]
Niemand heeft U ooit gezien. Liefde is uw naam.[4] (…)
Ook Hij is goed voor wie ondankbaar en kwaadwillig is.[5]
——–
[1] Psalm 37: 1-4.
[2] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 143a: ‘Gebed van Franciscus’ (t. H. Verbeek, m. P. Rippen).
[3] Martin Luther King jr.
[4] ZZZ-bundel, lied 641: ‘Niemand heeft u ooit gezien’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[5] Lucas 6: 35.
Creatief en duurzaam hergebruik: De twee kransen komen uit de vazenkast van Monique van der Gaag evenals de lichtjessnoeren met batterijen. De klimop en kaardebol uit haar eigen tuin en het coniferengroen van een aardige buurvrouw. Het Trilgras of Briza Media én de Pistache (Pistacia) schonk Bloem&Passie by Dacor.


Blij wortelen of 3 blije wortels en oranje rozen, 16 februari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Volgens het leesrooster van de kerken
Zondag Septuagesima (de zeventigste)
thema: Wortelen
voorganger/ liturg: Pieter Dronkers
m.m.v. Rinske Boersma én Schola-leden, die suggesties gaven voor de liedkeuze
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Tussen de grote feestdagen in is de liturgische kleur is groen van hoop. Ook de wortel staat symbool voor de hoop, die mensen hebben om te vechten voor een betere toekomst. Onze wortels staan voor onze ‘roots’, waar we vandaan komen. Wortelen staat voor stabiliteit. En rauwe wortelen bevatten meer vitamines dan gekookte en stillen zo de honger. Ze zijn voedzaam door de vezels en verzadigen goed. De drie wortels verwijzen naar de Drie-Eenheid, naar de Eeuwige, naar God. Oranje rozen staan voor liefde. Bupleurum symboliseert veerkracht en standvastigheid. De strohalm staat symbool voor het laatste reddingsmiddel. Van stro- of graanhalmen bakt men ook brood.
Uit de liturgie:
Gelukkig jullie die nu honger hebben, want je zult verzadigd worden.[1]
Gezegend wie op de Eeuwige vertrouwt,
(…) zijn wortels reiken tot in de rivier.[2]
De wildernis zal bloeien als een roos.[3] Liefde is uw naam. Brood des levens heet die knecht.[4]
(…) misschien ben ik die strohalm// en is er iemand die zich voortsleept mijn richting uit.[5]
——-
[1] Lucas 6: 17-21 Onderricht aan de leerlingen.
[2] Lezing: Jeremia 17: 7,8.
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied: 426 ‘De wildernis zal bloeien’ (t. M. Nijhoff, m. T. Löwenthal).
[4] ZZZ-bundel, lied: 641 ‘Niemand heeft u ooit gezien’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[5] Uit de slottekst: Toon Tellegen, Langs een helling. (Amsterdam Querido 2023).
Creatief en duurzaam hergebruik: Het rieten mandje komt uit de vazenkast van Monique van der Gaag. De vaas via Hester Scheltens van de Weggeeftafel. De wortelen zitten los in de schikking en zijn gewoon eetbaar.

Dit huis vol bloemen en rust, 9 februari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: Volgens het leesrooster van de kerken
thema: Vijfde zondag na Epifanie
Rust en rusteloosheid
voorganger/ liturg: Marcel Barnard
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Vandaag op de Vijfde zondag na Epifanie (= Driekoningen, 6 januari) is de liturgische kleur wit. Als liturgische schikking een rustig en huiselijk tafereel met gezellig breiwerkje in groen, de kleur van de hoop. De drie groene strepen verwijzen naar de Drie-Eeheid, want drie is een symbolisch getal. Drie witte hyacinten staan voor vrede. De witte Narcissen flankeren de Hyacinten en staan voor hoop en een nieuw begin. Alle voorjaarsbloeiers lijken wel bolletjes wol.
Uit de liturgie:
Dit huis vol mensen weet Jij wie het zijn? Ik mag het hopen. Heb Jij ons geteld, ken Jij ons bij name?[1] Wonen overal nergens thuis (…) even thuis (…) bijna thuis.[2] Het huis is verleden tijd.[3] En nadat ze de boten aan land hadden gebracht, lieten ze alles achter en volgden Hem.[4] Recht en vrede.[5] Vrede en een nieuwe wereld.[6]
——
[1] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied: 92 ‘Dit huis vol mensen’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen). Deuteronomium 6:4.
[2] ZZZ-bundel, lied 120: ‘Wonen overal’ (t. H. Oosterhuis, m . S Naanje).
[3] Th.W. Adorno, Minima Moralia. Reflecties uit het beschadigde leven, p. 18.
[4] Lucas 5: 11.
[5] ZZZ-bundel, lied 600: ‘Boek, jij bent geleefd’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[6] ZZZ-bundel, lied 641: ‘Niemand heeft u ooit gezien’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
Creatief en duurzaam hergebruik: De groene breiwol en de saté-prikkers komen uit de vazenkast van Monique van der Gaag. De schaal met huis in draadvorm vond Monique op de Weggeeftafel van Hester Scheltens in Oegstgeest.

Goddelijke cirkel met rozen in de kleuren van de zonopkomst, 2 februari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: De Evangeliën
thema: Lucas – wat moet je doen?
voorganger/ liturg: Henk Schouten
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Groen is de liturgische kleur tussen de grote feestdagen in met als betekenis hoop. Een cirkel heeft geen begin of einde en is daarom het symbool voor God. Drie Rozen in de kleur van de hemel bij zonsopgang symboliseren liefde. Oranje rozenbottels ook. Drie is het getal van de Drie-Eenheid en verwijst naar de aanwezigheid van God. Dieppaarse Helleborus staat voor hoop en vernieuwing. Groene Chrysantjes ook. Geeloranje trosanjers zijn ‘bloemen van God’. Ook de ronde pluizige bolletjes groen behoren tot de anjerfamilie of Dianthus of Goddelijke bloem.
Uit de liturgie: Hij schept ons hier een nieuwe dageraad (…) Vreest niet, Hij gaat met ons[1] (…) van zee tot zonsopgang (…) keer je je hart naar mij.[2] ‘Ik zal er zijn’.[3]
—–
[1] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 98: ‘Hij die gesproken heeft’ (t. H. Oosterhuis, m. B. Huijbers).
[2] Lied: ‘Lied van Mozes’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[3] ZZZ-bundel, lied 325: ‘Ik zal er zijn’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
Creatief en duurzaam hergebruik: De schaal komt uit de vazenkast van Monique van der Gaag. De rozenbotteltjes knipte ze afgelopen najaar van gerooide rozenstruiken. Een aardige buurvrouw schonk het coniferengroen.

Groene vruchten en roze rozen, 26 januari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: De Evangeliën
thema: Johannes
voorganger/ liturg: Rob van Waarde
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Groen is de liturgische kleur in de tijd tussen de grote feestdagen in. De betekenis is hoop. De witte speldenknopjes worden kleine bloemetjes Waxflower en ze staan voor liefde. De roze rozen met hun lila hart dragen de naam Memory Lane: soms is het een roze bril, waardoor we naar het verleden kijken. En als we verdriet hebben een paarse… De roos symboliseert in ieder geval de liefde. Net zoals de groene peer en de groene appel. Weder-opstaan? Is dat zoiets als het eeuwige leven hebben? Coniferengroen en Jeneverbes blijven altijd groen en staan symbool hiervoor.
P.S. Het fruit in de schikking is gewoon eetbaar!
Uit de liturgie:
(…) om onze zuster Moedertje Aarde, die de voeten draagt (…) en alle soort van vruchten en kruiden geeft en bloemen fonkelend. Gezegend (…) zijt Gij (…) om allen die ter wille van uw liefde meedogend zijn.[1]
Het geluk is geen op zichzelf staande gebeurtenis. Het heeft een lange staart, die naar het verleden reikt. (…) Het doet het verleden nagloeien. Het vertellen doet het verleden in het heden doorwerken, of sterker nog: wederopstaan. Zo klinkt in het geluk de verlossing door. [2]
[1] Lied: ‘U eeuwige – Het Zonnelied’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
[2] Vrij naar, Byung-Chul Han: De crisis van het narratieve.
Creatief en duurzaam hergebruik: De zilverkleurige schaal op voet draagt de schikking en komt uit de vazenkast van Monique van der Gaag.



Jona in de bek van de grote groene vis in de Blauwe Distelzee, 19 januari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: De Evangeliën
thema: Marcus – angst en schrik
voorganger: Cor van Bree
liturg: Rinske Boersma
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Centraal staat de liturgische kleur groen: van hoop. De grote vis heeft groene schubben van Salal wat levensvreugde symboliseert. In zijn bek heeft hij Jona, die drie dagen in zijn buik zal verblijven en levend uitgespuugd wordt. Daarna duikt de grote vis onder en is alleen zijn staart van coniferengroen en het fonteintje op zijn rug als Blauw Druifje nog te zien in de Blauwe Distelzee. Het Blauwe Druifje staat voor nederigheid. Coniferengroen voor eeuwige leven. De bolle vissenogen van gele Craspedia symboliseren vreugde. De walvis zwemt in een Blauwe Distelzee van afweer en lijden. Daarin drijft groene Tillandsia als teken van veerkracht. Op de rand van het land is het bootje gestrand.
Uit de liturgie:
De Eeuwige liet Jona opslokken door een grote vis. Drie dagen en drie nachten zat Jona in de buik van de vis. Toen begon hij in de buik van de vis tot de Eeuwige, zijn God, te bidden:
”In mijn nood riep ik de Eeuwige aan en Hij antwoordde mij. (…) U hoorde mijn stem! U slingerde mij de diepte in, naar het hart van de zee. Kolkend water heeft mij omgeven, zwaar sloegen uw golven over mij heen. (…) Maar U trok mij levend uit de dood omhoog, O Eeuwige, mijn God!”[1]
—–
[1] Jona 2: 1 – 9
Creatief en duurzaam hergebruik: Een aardig echtpaar uit Oegstgeest schonk het coniferengroen. De zilverkleurige schaal, het bakje, de spelden en het groene ‘gras’ of Tillandsia komen uit de vazenkast van Monique van der Gaag. Dat geldt ook voor de zilverkleurige tanden en de schubben van de vis, wat kunstbloemblaadjes waren. En de Craspedia en Blauwe Druifjes komen eveneens uit Monique’s voorraad.

Blauwe Hyacint en Narcis vol vertrouwen, Zonnebloem en Roos verborgen, 12 januari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: De Evangeliën
thema: Matteüs – Vertrouwen
voorganger/ liturg: Jan Berkvens
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben:
De liturgische kleur is groen: alle kleuren mogen weer! In het verborgene bloeit een zonnebloem als teken van de gelovige, die zich steeds op God richt, zoals de zonnebloem zich naar de zon draait, waarbij de zon symbool staat voor God. Achter de zonnebloem is een rode roos zichtbaar als teken van liefde. Een blaadje klimop is het teken van trouw, omdat deze plant zich met hechtwortels overal aan vasthoudt, zoals God ons ook nooit loslaat. Steeds zijn er drie dezelfde bloemen zichtbaar, want het getal drie verwijst naar de Drie-Eenheid of naar God. Blauwe (bos)hyacint staat symbool voor vertrouwen evenals de Narcis. Het gele bolletje of Trommelstokje symboliseert optimisme, vreugde en positiviteit, wat de basis is voor vertrouwen. Of zie de openingstekst:
“Vriendelijkheid in woorden schept vertrouwen,
vriendelijkheid in denken schept diepzinnigheid,
vriendelijkheid in geven schept liefde.”
Lao Tse (Chinees filosoof 600 v. Chr.)
Uit de liturgie:
(…) En wie zoekt vindt (…) zal jullie Vader in de hemel dan niet het goede geven aan wie Hem daarom vragen! Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen.[1]
Gezegend Gij, in uw verborgenheid, gezegend om uw zon (…), Gij Onze Vader in de hemel.[2]
Onze Vader verborgen uw naam worde zichtbaar in ons (…) leg uw woord op ons hart.[3] (…)
Een schoot van ontferming is onze God (…) zoals de opgaande zon aan de hemel.[4]
——
[1] Matteüs 7: 11,12.
[2] Tafelgebed: ‘Gezegend Gij in uw verborgenheid’
[3] Oecumenische liedbundel Zangen van zoeken en zien, lied 303: ‘Onze Vader verborgen’ (t. H. Oosterhuis, m. T. Löwenthal).
[4] ZZZ-bundel, lied 378: ‘Een schoot van ontferming’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen) Lukas 1: 77-79.
Creatief en duurzaam hergebruik: De houten stoof komt van de Weggeeftafel in Oegstgeest, een initiatief van Hester Scheltens. Het kleine mini-vaasje schonk Els Pierrot en is al vaker ingezet.

Drie kroontjes boven Roos, Ster van Bethelem en Klokjesbloem, 5 januari 2025
Liturgische schikking, foto, floriografie en beheer webpagina:
Monique van der Gaag
serie: De vier evangeliën als spirituele weg
thema: De spirituele weg van drie wijzen uit het oosten
voorganger/ liturg: Maria Draaijers
Floriografie of wat de bloemen ons te zeggen hebben: Tot en met Driekoningen op 6 januari blijft wit de liturgische kleur van Licht en feest. Wolkjes Gypskruid of in de Engelse benaming Baby’s Breath symboliseren eeuwigdurende liefde, net zoals de Klokjesbloem of Campanula. En de roos. En de gerbera. De Zuidenwindlelie draagt ook wel de naam Ster van Bethlehem door de vorm van de bloemetjes. De symboliek is o.a. waarheid, geloof, hoop. De drie gouden kroontjes verwijzen naar de drie wijzen uit het oosten of de drie Koningen. De ster bracht ze bij het kindje Jezus. Ze brachten goddelijke en liefdevolle geschenken mee: goud, wierook en mirre.
Uit de liturgie: Drie wijzen met wierook kwamen er van verre, zij volgden zijn sterre naar Bethlehem.[1]
—–
[1] Uit het lied: ’Wij komen tezamen’.
Creatief en duurzaam hergebruik: Iris van der Blij schonk de drie witte schaaltjes. Het onderbord en de kleine ster komen uit de vazenkast van Monique van der Gaag. Ze spoot ze goud. Van de goudkleurige envellop, waarin Wim Kuin de glossy poster van het kunstproject ‘Bubbel Huppen’ had verpakt, knipte Monique kroontjes.