Liturgische schikkingen 2e halfjaar 22

Floriografie:

De Wijzen uit het Oosten, in het Evangelie in straattaal astrologen of astro’s genoemd, brachten kostbare geschenken mee voor het kindje Jezus: goud, wierook én geurende bloemen. Naast het parfumflesje ligt de gouden dop. De gouden wierookbrander verspreidt heerlijke bloemen- en kerstgroengeuren en in het flesje met het gouden hart stelen drie
Zuidenwindlelies de show. Ook in het hart van de ster op het bord met het gouden randje is de Zuidenwindlelie of de Ster van Bethehem te vinden.

Kerstgroen als teken van eeuwig leven, goud als kleur van de zon of van God, de ster als symbool van Jezus. De ster heeft een ondergrond van groene Klimop, waarbij groen de hoop symboliseert en Klimop de trouw.
Gypskruid draagt ook de naam Baby’s Breath en verwijst naar het wolkje dat de pasgeborene uitademt. Witte trosroosjes zijn het teken van liefde. Wit is de kleur van feest en licht.

Uit de liturgie:

Ziet, reeds staat de morgenster stralend in het duister: Christus is geboren. [1 ] Kind ons geboren, zoon ons gegeven, God onbedwingbaar, Vader voor eeuwig, Koning van de vrede. [2]

Toen Jezus geboren werd in het dorpje Betlehem, kwamen er astrologen uit het Oosten aan in Jeruzalem. (…) Ze hadden in de sterren gezien dat er een speciale koning geboren zou worden. Dus ze vroegen aan de mensen: “(…) We hebben namelijk zijn ster gespot weet je en we willen Hem onze props geven”……. De astro’s gingen op weg. Ze zagen de ster aan de hemel, die hun als een soort tomtom de weg wees. Daarna gaven ze cadeaus. Geen kleine cadeautjes, maar dure shit voor die tijd: goud, wierook en lekkere dure luchtjes. [3]

—–

1 Lied : ‘Midden in de winternacht’ (t. H. Prenen, m. kerstlied uit Cataloniė).
2 Lied: ‘Kind ons geboren’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
3 Citaat uit de eerste lezing: uit ‘De torrie van Mattie’, het evangelie van Matteüs in straattaal.

 

 

Floriografie:

Wit is de liturgische kleur van licht en van feest. Wit schittert in de ster, die op Kerstavond gaat schijnen boven de stal waar Jezus geboren is. Het is het wit van het Gypskruid of Baby’s Breath (= de adem van een baby). Gypsophila is familie is van de anjer. Anjer of Dianthus is een  goddelijke bloem want Dia is god en anthus bloem.

Kerstgroen omlijst de grote zilverkleurige ster en verwijst naar eeuwig leven, omdat zowel de pinus en de conifeer ook in de winter groen blijven. Kerstgroen mag zelfs in de kerk aanwezig zijn tot 2 februari: de dag van Maria Lichtmis. Zilver is het symbool van zuiverheid en licht.

In de kleine zilveren ster staat een witte cyclaam: de symboliek van de donkere vlekken op het blad en het rode deel in het hart van witte cyclamen verwijzen naar het bloedende hart van Maria, haar verdriet later 5 , nu nog niet. Nu is ze blij met haar pasgeborene.

Uit de liturgie:

O, kerstnacht, schoner dan de dagen. [1]
Jesus is geboren op de heilige kerstnacht.
Herders op den velde (en) Wijzen uit het
Oosten (zagen een ster). [2]

Roepend om licht, en het licht werd
geboren. En het licht schijnt in de duisternis. [3]

Onbevreesd,
niet af te brengen van zijn droom
wordt het kind
telkens opnieuw geboren.
Ondanks alles.
Het leeft in elk van ons,
een pril houvast,
hoop gevend
in een geschonden wereld. [4]

—–

1 Lied: ‘O kerstnacht, schoner dan de dagen’ (t. Joost van den Vondel, m. Antwerpen 1644).
2 Lied: Nu zijt wellekome.
3 Klein Kerstoratorium ’In die dagen’ Lucas 2: 1-15, Joh. 1: 1-10, Jes. 9: 1-5) (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).
4 Citaat uit het gedicht van Rennie van Windt.
5 Zie: https://www.symbolischschikken.nl/bloemen-voor-maria/.

Serie: Troost/ Advent

Thema: Troost als bemoediging.

 

Floriografie:

Op zondag Gaudete[1], de derde zondag zijn we halverwege de Advent. De liturgische kleur is roze, de kleur van de vreugde: de kleur die ontstaat als we paars en wit mengen. De kerstster staat symbool voor Jezus Christus, als blinkende morgenster. Jezus is een ster én een zon. Zijn ster leidde de drie wijzen naar zijn kribbe. De Kerstster als plant lijkt kwa vorm op een ster. De naam Poinsettia kreeg hij van Joel Poinsett, de Amerikaanse ambassadeur in Mexico, die begin negentiende eeuw de plant jaarlijks stuurde naar zijn familie en vrienden in Amerika. Zo werd de kerstster een symbool voor liefde en gelukwensen.

Is het lieveheersbeestje[2] op dat glanzende klimopblad misschien een teken van liefde? Ja, dat is het zeker! Het lieveheersbeestje zorgt op een liefdevolle wijze voor planten door het ongedierte op te eten. Dat is een geluk voor de plant, zo’n natuurlijke bescherming, maar uiteraard geen zegen voor het ongedierte zelf. Als dit rode kevertje met de zwarte stippen op je hand landt, is het een groet van een overledene, zegt de folklore. In de tijd dat de Germanen gekerstend werden, heette het kevertje Freyafugle, vogel van de godin Freya, godin van de zon en de morgen. Dat werd verchristelijkt tot (onze)lieveheersbeestje.[3] Wordt het warmer dan 8 °Celsius dan ontwaken ze uit hun winterslaap. Ze zijn het symbool van wedergeboorte. Vogels en lieveheersbeestjes kunnen hoog in de lucht vliegen en zo een verbinding vormen met het goddelijke.

Coniferengroen, laurierblad en klimop symboliseren het eeuwig leven, omdat ze het hele jaar groen blijven. En groen is ook de kleur van de hoop.

——

[1] Op de derde Adventszondag wordt in katholieke kerken het Gregoriaanse gezang gezongen. De vertaling van de eerste woorden is: ‘Verheugt u’. Daarom heet deze zondag ook wel Gaudete.

[2] Coccinella septempunctata: kevertje met zeven stippen.

[3] Mooijkman, E. ,Het Lieveheersbeestje in de Germaanse talen. Een bijdrage tot het onderzoek naar benoemingsmotieven van Coccinella septempunctata. Online te vinden via: https://www.dbnl.org/tekst/_taa007198701_01/_taa007198701_01_0003.php o.a. p.22,23,25. Een diertje dat zo geliefd was, kreeg vaak een naam van de allerhoogste of van Maria: (onze)lievevrouwebeestje.

Uit de liturgie:

Wees net zo geduldig (als de boer) en houd moed. [1] Zal ik weggaan? Zal ik verdrietig worden en weggaan? (…) Of zal ik blijven? Zal ik blijven?[2] Eeuwige god, wij willen u zien, geef ons vandaag een teken van liefde.[3]

—–

[1] Zie: Jacobus 5: 7-8, waar het gaat over de boer, die geduldig blijft wachten op de kostbare opbrengst van zijn land, tot de regens van najaar en voorjaar zijn gevallen.

[2] Citaat uit een gedicht van Toon Tellegen uit zijn boek Alleen liefde (Querido Amsterdam 2002).

[3] Lied: ‘Beurtzang III uit Psalm 103’ (t. H. Oosterhuis, m. B. Huijbers).

 

 

 

 

Serie: Troost / Advent

Thema: Consolamini, consolamini, popule meus.[1]

[1] In vertaling van Huub Oosterhuis: “Dauwt hemelen van omhoog, en wolken, regent de Gerechte.” Aldus de beginwoorden van het laatste couplet van het Gregoriaanse “Rorate Caeli” dat in de Advent in de Rooms Katholieke kerken gezongen wordt.

Floriografie:

Rozen en sierkolen staan alle twee symbool voor liefde. Paars is de liturgische kleur van voorbereiding op kerst, de kleur van de Advent. Het hart heeft leegte, men kijkt de oneindigheid in. Als we de ‘leegte’ benoemen als ‘ruimte’ schept dat mogelijkheden, want ‘niets’ is onmogelijk bij God. Dat kan hoop en troost geven. Groen is de kleur van de hoop. Het geurige coniferengroen en het aromatische laurierblad komen van bomen, die ook in de winter groen blijven. De symboliek is eeuwig leven. Dat geldt ook voor klimop. Paarse sterren sieren het hart en verwijzen naar de morgenster. Paarse Freesia staat voor vertrouwen.

Uit de liturgie:

(…) En bovenal een chronisch gevoel van zinloosheid en leegte.[1] (…) Ik kan iets betekenen voor de ander. (…) Dat heeft voor mij te maken met die blik van de ander, waarin ik mij gezien weet en waarin zich de oneindigheid aan mij toont. De Franse filosoof Levinas noemt dat de goddelijkheid.[1] Samen nieuwe wegen gaan![2] God, Gij zult ons doen herleven, (…) laat ons uw barmhartigheid zien.[3] Als groen dat in de wintertijd aan onze bomen hangen blijft. (…)[4]

Troost elkaar mijn volk. Dat deze woorden u troosten: opdagen zal uw redding. Dat niet het zwarte u grijpt, dat niet de smart u verslindt.[5] Het religieuze leven bestaat en bloeit niet in gebouwen of dode dingen, bloemen of beesten, maar in de ziel. (…) als een blijvend doel, als een onophoudelijke liefde, die zich uit, soms als geduld, (…) soms als moed, (…) maar altijd met een harde kern van geloof en hoop en (…) mededogen en liefde.[6] De mensenzoon, de morgenster.[7]

Als Christus duizendmaal geboren zou zijn in de stal, maar niet in ons hart, dan was Zijn geboorte overbodig.[8]

 ——–

[1] Uit een interview met de Belgische psychiater en hoogleraar Dirk de Wachter in dagblad Trouw van 19 november 2022 waarin hij o.a. kenschetst hoe de borderline-persoonlijkheidsstoornis de wereld ervaart.

[2] Lied: ‘Als groen dat in de wintertijd’ (t. K. Pannekoek, m. C. Fictoor).

[3] Huub Oosterhuis.

[4] Lied: ‘Als groen dat in de wintertijd’ (t. K. Pannekoek, m. C. Fictoor).

[5] Lied ‘Rorate’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).

[6] Thomas Merton: Secular journal, 8 april 1941 in de abdij van O.L.Vrouw van Gethsemani.

[7] ‘De nacht loopt ten einde’(t. H. Oosterhuis, m. T. Löwenthal).

[8] Augustinus.

 

 

 

 

Serie: Troost / Advent

Thema: Troost vinden in het ‘op weg gaan’.

Floriografie:

De ene Amaryllis is rood van kleur en de andere goud omdat er net een zonnestraal op valt. Goud is de kleur van God en de zon het symbool voor Hem. Amaryllis staat voor vriendschap en genegenheid. Paarse sterren op de bodem van de vaas verwijzen naar de liturgische kleur van de Advent en naar de Ster, die in het kerstverhaal de drie wijzen uit het oosten de weg wees naar de stal waar het kindje Jezus was geboren. Paars zijn ook de oogjes van de ene OctopusAmaryllis.

Het troostrijke antwoord op het smekende: “Zal Jij er zijn?” wordt zichtbaar in de OctopusAmaryllissen, die klaar staan om te zeggen: “Ik omarm je met duizend armen!”[1]

——-

[1] Variatie op boektitel ‘Ik omhels je met duizend armen’ van Ronald Giphart.

Uit de liturgie:

Om de woede, om de tranen roepen wij:

Jij zou er zijn!

Om de haat en om de oorlog, de verbittering, de pijn, om die eindeloze cirkel vragen wij:

Zul jij er zijn?

Tegen onrecht, tegen honger, tegen grootspraak, valse schijn, vieren wij de hoop op morgen, bidden wij:

Zul jij er zijn?

In de mensen die volharden, trouw en onbevangen zijn, in wie opstaan, in wie troosten, weten wij: Jij zult er zijn.[1]

Als we ervan overtuigd zouden zijn dat het leven geen enkel nut heeft en (…) eindigend met de dood, dan zou het logisch zijn dat we (…) vluchten, zelfmoord plegen, wat dan ook.

Maar dat alles biedt geen troost. [2]

Troost is alleen mogelijk als hoop mogelijk is, en hoop is alleen mogelijk als het leven zin heeft voor ons.  (…) Of dat we het door ons in te spannen zinvol kunnen maken.[3]

(…) Rood en goud ons toegezegd.[4]  (…)

Wijs mij de weg, o God.[5]

———

[1] ‘Om de mensen godverlaten’ (t. M. Spoelstra, m. J. Stainer).

[2]  Ignatief, M.,Troost. Als licht in donkere tijden (2021), p. 21.

[3]  Ibidem.

[4] Lied: ‘Lied van het land’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).

[5] Tekst H. Oosterhuis.

 

 

 

 

Floriografie:

Serie: Tweeluik over Jezus (in jodendom en islam).

Thema: Jezus in de islam.

Vanuit een christelijke invalshoek bezien, doen de kleuren wit en blauw onmiddellijk aan Maria denken. Wit staat voor puurheid en blauw voor heiligheid, deugd en eeuwigheid.[1] Groen is de kleur van groei en hoop.

In de islam betekent wit eveneens zuiverheid, maar blauw staat voor bescherming. Groen is een heilige kleur en verbonden met de profeet Mohammed. Groen is de kleur van de oase en symboliseert wijsheid, inzicht en toewijding.[2]

Vanuit de christelijke traditie staat een witte roos voor onschuld en liefde. Coniferengroen voor onsterfelijkheid. Eucalyptus voor bescherming. Herfstaster voor vreugde in de herfst van het leven. Gypskruid staat voor het hebben van een puur hart. Calla staat voor zuiverheid. Agapanthus voor Liefde. Blauwe Ridderspoor staat voor waarheid, bescherming en een groot hart. De Klokjesbloem of Campanula in wit of lichtpaars staat voor dankbaarheid.

Uit de liturgie: uit Soera 19 over Marjam (Maryam), de maagd Maria.

Vervolgens zonden Wij haar Onze Geest (de engel Gabriël) en hij verscheen aan haar als een volmaakt mens. (17) Zij zei: “Ik zoek mijn bescherming bij de Barmhartige tegen jou, als jij (Allah) vreest.” (18) Hij zei: “Voorwaar, ik ben slechts een gezant van jouw Heer, om jou een reine jongen te schenken.” (19) Zij zei: “Hoe kan ik een jongen krijgen terwijl geen man mij heeft aangeraakt, ik ben geen onzedelijke vrouw.” (20) Hij (Allah) zei: “Zo is het, jouw Heer heeft gezegd: ‘Dit is makkelijk voor Mij. En opdat Wij hem tot een Teken voor de mensen maken en als Barmhartigheid van Ons. En het is een vastgestelde zaak.'” (21) En zo droeg zij hem en trok zich met hem terug op een verre plek.(22) (…)”En vrede zij met mij op de dag dat ik geboren werd, op de dag dat ik sterf en op de dag dat ik weer tot leven word opgewekt.” (15). Dat is Isa, de zoon van Marjam. (34)

—–

[1] In de twaalfde eeuw was ultramarijn het duurste pigment en de kerk schreef voor dat dit voor de mantel van Maria gebruikt werd. Voor die tijd werd Maria in zwarte kleding afgebeeld, verwijzend naar de rouw die ze had over haar zoon Jezus. Vrij naar: Jeroen de Baaij, in Kunstvensters, 27 augustus 2018 (https://kunstvensters.com/2018/08/27/blauw-in-de-kunst-waarom-heeft-maria-een-blauwe-jurk/).

[2] https://www.liekcrossmedia.nl/offline-campagne/betekenis-kleuren-culturen-landen-religie/

 

 

 

 

Floriografie:

Thema: Jezus in het jodendom.

In de bloembak op de vensterbank bij het raam staan rode rozen en blozende Malus-appeltjes: beiden symbool voor de liefde. De oranje Gerbera’s en de oranje pepertjes geven een vrolijk accent. Al is oranje geen liturgische kleur, we geven er de betekenis van enthousiasme en levenslust aan. Pepertjes staan voor geluk en werken tegen het boze oog.

De zes verschillende soorten ‘groen’ zouden kunnen staan voor het spreekwoord ‘zoveel hoofden, zoveel zinnen’ oftewel er zijn veel meningen en interpretaties mogelijk. Licht- en donkergroene Conifeer staat net als laurierblad met een lichte en donkere kant voor eeuwig leven (voor wie in God gelooft), omdat deze bomen het hele jaar groen blijven. Eucalyptus staat voor bescherming, net zoals Trilgras of Briza. Pistachia is afkomstig van de pistacheboom, die inheems is in Israël.[1] Kijkend uit het raam is er uitzicht op Liefde en Vriendschap mogelijk. Een abrikooskleurige roos kijkt verlegen om. Lichtoranje heeft als betekenis dat er communicatie nodig is in de Liefde.

——-

[1] Tjerk Miedema, Bomen en toegepast hout in de Bijbel, (Rijswijk 1989).

Uit de liturgie:

Waar Vriendschap is en Liefde, daar is God.[2] Uit de Talmoed: ‘Op een dag ging het gerucht in de stad dat de Messias gekomen was en de mensen snelden naar de rabbijn om hem dat te vertellen. Maar de rabbijn ging niet mee om hem te aanschouwen. Hij opende het raam van zijn kamer, keek naar buiten en zei: “De wereld is nog niet klaar om de Messias te ontvangen, want ik zie nog geen gerechtigheid in de wereld.” Hij sloot het raam en ging verder met zijn werk.’[3]

——-

[2] Lied: ‘Waar vriendschap is’ Ubi Caritas (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).

[3] Tekst gekozen door voorganger en liturg Japke van Malde.

 

 

 

Serie: Kunst en onze dienst aan de wereld.

Thema: Verbinding

Floriografie:

Zeven groene ketenen vormen een ketting met zware schakels van het sterke, niet zomaar te breken blad van Lisdodde of Typha latifolia L., maar godzijdank is de keten verbroken. Zeven is een heilig getal: het verwijst naar ‘compleetheid’. Erger wordt het niet. De hel houdt op. In de groene krans lichten drie gele gerbera’s en zeven rode rozen op.

De kleuren van de Surinaamse vlag vormen de rijke inspiratiebron. Het getal drie verwijst naar volheid, net als de zeven. De eucalyptus in de krans is het teken van bescherming. Bij de Aboriginals gold deze boom als heilig. De halve krans bestaat uit coniferengroen. Groen is de liturgische kleur van de hoop en symboliseert  het eeuwig leven, omdat de conifeer jaarrond groen blijft. In de Surinaamse vlag staat groen voor vruchtbaarheid. Rood in de Christelijke traditie staat voor bloed en lijden en de roos voor liefde: onze liefde voor onze voorouders. In de vlag betekent het vooruitgang en de strijd voor een beter bestaan. Het geel of goud van de ster in de vlag symboliseert een gouden toekomst of eenheid in een multi-culturele samenleving.

In de krans van gebroken takken van het kruis van Goede Vrijdag zijn bolronde glazen flesjes met rode rozen en gerbera met ruw touw vastgemaakt aan de twijgjes. Ook de takken zijn met touw samengebonden als teken van verbinding. De gebroken takken verwijzen naar het lijden van Jezus tijdens de kruisgang. En daar is de link naar ons gedeeld (slavernij)verleden en onze gezamenlijke toekomst.[1]

——

[1] ‘Gedeeld verleden en gezamenlijke toekomst’ is de titel van een boek uit 2004 waarin ons gezamenlijke koloniale verleden centraal staat. Ook is er een stichting onder deze naam met dezelfde doelstellingen: meer bewustwording over dit thema.

Uit de liturgie:

Ain’t gonna let nobody turn me ‘round turn me ‘round.[2] Niet één mens meer geknecht. Breek het ijzer met handen, breek de macht van het kwaad. Doof de hel (in ons hoofd.)[3] Uur (…) van Woord en van Geest, dat met (…) liefde en licht is doorweven.[4]

——-

[2]  Uit de openingstekst: Negrospiritual Ain’t gonna let nobody turn me ‘round.

[3] Lied: ‘Onze Vader verborgen’ (t. H. Oosterhuis, m. T. Löwenthal).

[4] Lied: ‘Intochtslied’ (t. M. Koijck-de Bruine, m. E. Silcocks).

Serie: Kunst en religie.

Thema: Kinderdienst en Zacheüs

Floriografie:

Niet iedereen houdt van dezelfde thee, daarom bestaan er verschillende soorten. Zoals er ook verschillende soorten bloemen zijn. Kijk maar naar deze theepot-vaas.

De Inca-lelie is een bloem, die je kunt geven als je vrienden met elkaar bent, want elk bloemblaadje zegt iets aardigs. Bijvoorbeeld dat je kunt lachen met elkaar (= humor), dat je elkaar begrijpt (=begrip en medeleven) en dat je elkaar niet uitlacht (=respect).

Zacheüs is voor Jezus bijzonder. Sterker nog: iedereen is bijzonder, vindt Jezus. Net zoals élke bloem bijzonder is, hoe die er ook uitziet…

De zonnebloem met het blauwe hart lijkt wel een beetje vreemd. Maar de zonnebloem is in de bloemenwereld iemand zoals jij. Iemand die gelooft in God én dat het goed komt. Bijvoorbeeld dat de erge ruzie in Oekraïne stopt. Want oorlog is niets anders dan ruzie tussen grote mensen. Daarom verfde deze zonnebloem het hart blauw. Net zoals mensen die hun haar verven uit protest of om bijzonder te zijn. Geel en blauw zijn de kleuren van de vlag van de Oekraïne. Toch blijft de bloem haar gezicht naar de zon toe draaien. Vandaar de naam Zonnebloem. De zon is het symbool voor God. Nooit in de zon kijken, hoor! Dat doet pijn aan je ogen.

De gele pluimen van de Gulden Roede geven ons een beetje moed om anders te zijn!

De rode en de roze bessen op een steeltje heten sint-janskruid. De bessen waren eerst bloemen, die op 24 juni, de dag van de heilige Sint Jan bloeiden. Ze zijn naar deze meneer vernoemd.

En de staartbloem of met een duur woord An-thu-ri-um (komt van anthos = bloem en oura = staart) staat voor exotische schoonheid. En exotisch betekent ongewoon of bijzonder. En zijn we dat niet allemaal? Het boeket bestaat uit wel dertig verschillende bloemen: voor elk kind één.

Uit de liturgie:

Iedereen is anders, jij bent jou en ik ben mij. God heeft ieder mens geschapen: bijzonder en heel speciaal.[1]

Zacheüs is een tollenaar en Jezus is zijn gast.[2]

——

[1] Lied: ‘Iedereen is anders’ (Marcel en Lydia Zimmer).

[2] Lied: ‘Er is geen plaats’ bij Lucas 19, 1-10 (t. H. Lam, m. W. ter Burg).

Ekklesiadag 18 september 2022

Mini-workshop symbolisch bloemschikken 

Floriografie of wat bloemen ons vertellen:

Plukjes coniferengroen steken uit de opengeslagen bladzijden van dit boek als teken van het eeuwig leven, omdat deze boom jaarrond groen blijft.

Een kralensnoer verwijst naar de gebedskralen zoals we die kennen in een rozenkrans, een soort kralenketting, die gelovigen in het christendom, hindoeïsme, boeddhisme en islam gebruiken om de tel niet kwijt te raken bij het herhaaldelijk bidden van woorden of teksten.

De roos is het symbool van liefde van God voor de mensen. En van de mensen voor elkaar! Accentjes paars en purper van IJzerhard of Verbena staan o.a. symbool voor verzoening en liefde. Herfstasters in wit en donkerroze staan voor vreugde in de herfst van het leven.

Statice of Zeelavendel in wit, lila en donkerroze is bekend als droogbloem. De plantennaam statĭkê komt van statĭkos wat betekent ‘tot stilstand brengend.’ Even een pas op de plaats maken om op adem te komen, om van bloemsierkunst te genieten…

Uit de liturgie:

Boek, jij bent geleefd (…)

Liefde tegen liefdespijn, vriendschap tegen duizend vrezen.[1]

——

[1] Boek, jij bent geleefd (Huub Oosterhuis).

Serie: Kunst en religie. Thema: Verbeelding en geloof

Floriografie:

De Zonnebloem ligt op een antiek (brieven)weegschaaltje: hoe zal de balans uitslaan? Vrouwe Justitia hanteert haar weegschaal als teken van rechtvaardigheid. Een synoniem voor rechtvaardigheid is gerechtigheid[1].

De Zonnebloem staat symbool voor de gelovige, die zich altijd weer op God richt, zoals een zonnebloem zich naar de zon toe draait. Wanneer de dag ten einde is en het donker wordt, draait het bloemhoofd zich alvast naar het oosten, want daar komt de volgende morgen de zon weer op. Daarom heet deze bloem Zonnebloem.

Middaggoud is ook een gele bloem, die van de zon houdt. Het lijken wel madeliefjes, maar dan met een gouden hart.

Coniferengroen is het teken van het eeuwig leven, omdat deze boom het hele jaar groen blijft.

——

[1] De betekenis van gerechtigheid is, dat recht wordt gedaan aan iemand die onrecht ondervindt. De boosdoeners worden gestraft. Verder is gerechtigheid een theologisch begrip: ‘God spreekt de zondaars om Christus’ wil vrij van schuld’.

Uit de liturgie:

O Radiant Dawn,

Splendour of eternal Light,

Sun of Justice:

come, shine on those who

dwell in darkness[1] (…).

 

Vertaling:

O Dageraad,

Schittering van eeuwig Licht, en

Zon van Gerechtigheid:

kom en verlicht hen die

in duisternis leven (…).

—–

[1] Lied: ‘Oh Radiant Dawn’ (James MacMillan 1959), naar Jesaja 9:1 en 60:1-2, Maleachi 3:20.

 

Serie: Vrijheid en verdraagzaamheid. Thema: Verdraagzaamheid voor vrede

Floriografie:

De roos is het bekende symbool voor liefde. Daarom staat er in het midden, in het hart van de schikking een roos. En deze roos weet zich omringd door twee of drie grote rozen: de Liefde is alomtegenwoordig! Oftewel: overal én tegelijkertijd aanwezig. Deze eigenschap wordt toegeschreven aan God. De roos staat ook voor devotie.[1]

De kleuren van bloemen vloeken niet: oranje Zinnia staat rustig tussen de roze rozen zonder een spoortje van onbehagen. Bloemen verdragen elkaar uit liefde.

Accentjes paars en purper van IJzerhard of Verbena staan o.a. symbool voor verzoening en liefde. Bij de Grieken gold Verbena als een heilige plant en was verbonden met Aphrodite, de godin van de liefde. Bij de Germanen speelde het kruid een rol bij oorlogs- en vredesbeslissingen. Naast het paars licht het Gele Duizendblad op. Deze bloem is tevreden met weinig en heeft weerstand tegen veel ziekten en plagen. Plukjes coniferengroen verwijzen naar het eeuwig leven, omdat deze boom jaarrond groen blijft.

——-

[1] Devotie voor Maria.

Uit de liturgie:

En verdraag elkaar uit liefde.[1]

——

[1] Efeziërs 4, 2 (NBV).

 

Floriografie:

Alle honderd bloemen komen uit de pluktuin van Bij Mei in Zoeterwoude. De grootste bloem in deze Pluktuin is de Zonnebloem. Deze bloem staat symbool voor de gelovige, die zich steeds weer naar God keert, zoals de zonnebloem zich op de zon richt. Vandaar de naam: Zonne-bloem of Helianthus, want het Griekse woord hélios is zon en anthus is bloem. Rondom de zonnebloem staan felroze, knalrode, dieporanje en zachtgele Zinnia’s en dat is niet voor niets, want deze bloem symboliseert het afscheid nemen van iemand die belangrijk voor ons is. De Zinnia staat ook voor genegenheid en is zo een perfecte bloem om te geven aan de mensen van wie we houden! De Zinnia geeft men ‘vanuit het hart’. De pauwenveer verwijst naar de vogels van de schepping en de Amaranthus of Kattenstaart in lichtgroen, oranjebruin, bordeauxrood en beige naar deze viervoeters met hun prachtige staarten, die ook op onze wereld mogen rondlopen. Klimop staat voor trouw en het coniferengroen voor eeuwig leven, omdat het van een boom komt, die zomer en winter groen blijft.

Uit de liturgie:

Honderd bloemen mogen bloeien, grond en lucht genoeg.[1]

Waar Gij uw voet zet, bloeit het.[2]

Wat in stilte bloeit, in de luwte van tuinen heeft Hij bestemd voor de tafel der armen. Aardekracht, zonkracht is Hij licht in mensen. Dat wij elkaar verblijden en doen leven.[3]

De liefde leeft in je nu Ik dans met jou, de dans van de schepping, de dans van trouw.[4]

Ooit was er nog geen leven. Toen maakte God de planten en de dieren, en ze bleven.[5]

——

[1] Lied: ‘’Honderd bloemen’ (t. H. Oosterhuis, m. B. Huijbers).

[2] Lied: ‘Stilte nu – Psalm 65 (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).

[3] Tafelgebed: ‘De tafel der armen’ (t. H. Oosterhuis, m. A. Oomen).

[4] Lied: ‘Ik danste die morgen’ (t. B. Sleumer, m. Lord of the dance).

[5] Bette Westera. Naar Psalm 104.

Floriografie:

De gele balletjes op de lange steeltjes steken overal boven uit! Zo fier als de Trommelstokjes of de Craspedia’s[1]: zo zouden wij willen zijn. Ze staan symbool voor een goede gezondheid, fysiek en mentaal. Ook de bordeauxrode kattenstaarten of Amaranthus cruentus[2] staan netjes rechtop. Ze staan voor liefde en schoonheid, eeuwig leven en de hoop op vrede. De lichtgroene kattenstaarten[3] of Amaranthus caudatus – cauda is staart in het Latijn– hangen over de rand van de vaas: de betekenis is hopeloosheid. De contrastkleuren rood en groen staan in de kleurencirkel recht tegenover elkaar. Zo voelen wij ons als een dilemma ons noopt een keuze te maken. Of als we toch minder rechtvaardig blijken dan we gehoopt hadden. We zijn als de zonnebloem, nog in de knop. Of aan het ontluiken. In volle bloei of al wat ouder en wijzer, toleranter en meer verdraagzaam. De zonnebloem is het symbool voor de gelovige, die zich altijd weer op God richt, zoals de zonnebloem zich draait naar de zon. De fuchsia Zinnia’s symboliseren sterke emoties. Maar omdat ze op stevige stelen staan, helpen ze ons om alle moeilijke momenten in het leven te kunnen verdragen. De lichtgele schermbloemen van de Venkel of Foeniculum vulgare lijken wel wat op een omgeklapte paraplu door een hevige windvlaag en dragen als symbolische betekenis: ‘Kom hier (‘onder moeders paraplu’[4]) en laat je troosten!’ bij onze ‘levenslange geboortepijn.’

——

[1] Geplukt in de bloementuin van Bij Mei in Zoeterwoude.

[2] Geplukt in de Eco-tuin in Leiden.

[3] Geplukt bij Bij Mei.

[4] De symbolische betekenis van een paraplu is veiligheid en bescherming. Denk ook aan het kinderliedje Onder moeders paraplu.

Uit de liturgie:

“Goede mensen willen we zijn, rechtvaardige mensen.”[1]

Een mens te zijn op aarde, is (…) levenslang geboortepijn.[2]

Dat wij (…) niet uit elkaars genade vallen en doelloos en onvindbaar zijn.[3]

—–

[1] Jessica Durlacher, De Stem (2021).

[2] Lied: Een mens te zijn op aarde (t. H.Oosterhuis / m.T. de Marez Oyens).

[3] Lied: Lied aan het licht (t. H.Oosterhuis / m. A.Oomen).

Floriografie:

In een zilveren badkuip vol met water staan meer dan zeven zonnebloemen op rij. Hun stelen hebben alle kleuren van de regenboog: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet. De zonnebloem is het symbool van de gelovige, die zich altijd weer op God richt zoals de zonnebloem zich draait naar de zon. Klimop maakt zich vast door hechtwortels en is daarom het symbool van trouw en verbinding. De kleur groen staat voor hoop. Conifeer staat voor eeuwig leven, omdat deze boom zomer en winter groen blijft. De ‘sigaar’ van de Lisdodde geeft het hoogste punt van de regenboog aan. Aan de waterkant groeit de lisdodde, die vervuiling uit het water opneemt en daarom belangrijk is voor het eco-systeem.[1] Daarnaast is de Lisdodde ook een Bijbelse plant.[2]

——-

[1] https://www.heemsteder.nl/ken-uw-waterkant-de-lisdodde-een-plant-die-vervuiling-uit-het-water-opneemt/.

[2] Zie Jesaja 19:6 waar men spreekt van ‘riet’. Zie verder bij: http://www.bijbelaantekeningen.nl/blog/2008/04/03/lisdodde.

Toelichting:

Na de zondvloed verscheen de regenboog aan de hemel als teken van trouw van het eeuwigdurend verbond tussen God en de mensen. Uiteindelijk komt het goed. De regenboog is het symbool van hoop (dat God het nooit meer zo zou laten regenen). Alleen als men met de rug naar de zon staat, is de regenboog zichtbaar. De regenboog verschijnt als de zon door de regendruppels schijnt.

(Trefwoorden) uit de liturgie: zondvloed, klimaatverandering, vertrouwen.

Floriografie:

De priesterlijke zegenbede bestaat niet alleen uit woorden, die klinken als een gebed, maar ook uit het gebaar dat de predikant maakt: het opheffen van de armen – niet boven schouderhoogte – en het soms spreiden van de vingers. Wie alleen zou kijken zonder te luisteren, voelt zich toch gezegend. Zoveel kracht gaat er uit van dit gebaar.

Wit is de kleur van de vrede. Hoe zouden we de vrede kunnen bewaren? Of beschermen? Misschien wel in een doos met op de zijkant een grote sticker met ‘breekbaar’ erop. En dan af en toe kijken of de vrede er nog tevreden in ligt. Jonge, donkergroene olijftakken als teken van vrede steken uit de doos. Witte Agapanthus is de bloem van de liefde. En witte Zonnehoed werkt weerstandsverhogend.

De bloemschikking naast de doos toont aan dat vrede vele kleuren heeft: zo is er de liefdevolle vrede via de witte Agapanthuis, jonge olijftakjes als teken van vrede en de puntige roze scharnierbloem, die een bloemstengel heeft, die men kan buigen of draaien zonder dat hij breekt: de stengel blijft in die stand staan. Guldenroede geeft moed, ook zo’n handige eigenschap bij het bewaren van de vrede. De paarswitte Dahlia in het hart van de schikking staat voor kracht. Alle bloemen komen uit een Pluktuin.

Uit de liturgie:

De Heer zei tegen Mozes: (…) “De Heer zal jullie gelukkig maken en jullie beschermen. De Heer zal bij jullie zijn en voor jullie zorgen. De Heer zal aan jullie denken en jullie vrede geven.”[1]

——–

[1] Numeri 6: 22, 24-26.

 

Floriografie:

Twee zwarte spitse bergen met een bekleding van oude binnenband als vorm van creatief hergebruik vormen het zwarte dal, waarin in enkele dunne, witte takken dood hout liggen.

Het tafereel ziet er onheilspellend uit: was het een hand? Een voet misschien?

Gelukkig gloort om de hoek al hoop: daarom is de ándere helft van de berg bekleed met klimop als teken van trouw. En groen is de kleur van de hoop.

Op een glazen presenteerblaadje op voet is de schoonheid van de natuur te zien: de blije bloemen uit Gods schepping, zoals de hemelsblauwe en witte Agapanthus, de bloem van liefde. Rode Zonnehoed geeft als geneeskrachtig kruid warmte en troost. Jonge, groene druiven rusten op de rand van de schaal. Vrucht van de wijnstok. Tussen de bloemen steken takjes van de olijfboom als teken van vrede.

Uit de liturgie:

Al ging ik ook in een dal van de schaduw des doods, ik zou geen gevaar vrezen, want Gij zijt met mij.[1] (Het) dal met de dorre beenderen.[2] Jezus zegt: ‘Ik ben de opstanding en het leven.’[3]

——–

[1] Psalm 23: 4 (NBV). Betekenis: Gods geest schept nieuw leven in een hopeloze situatie; hoop op een nieuw leven.

[2] Ezechiël 37.

[3] Johannes 11: 25-26.

 

 

 

Floriografie: 

In de zeilen van de zeilboot zijn de vijf lijnen van een notenbalk zichtbaar waarop en waartussen de bloemen als muzieknoten verschijnen. Als vlag op de mast de kleine witte bloemetjes van de Vlinderbloem, die in de beschrijving op een schip lijkt: het is een bloem met een symmetrische bloemkroon die uit vijf ongelijke blaadjes bestaat, waarvan de twee onderste (de kiel) bootvormig zijn vergroeid, de twee zijdelings (de zwaarden) dezelfde vorm hebben en het naar boven gekeerde (de vlag) meestal het grootst is. In het rode en paarse net zijn veel grote Walnoten opgevist uit het diepe water op de blauwe schaal, waarop een (zeil)boot van klimop drijft. Klimop is het teken van trouw, van ‘niet in de steek laten’. En een halve walnoot is al bijna een bootje. Rode rozen staan symbool voor de liefde van Jezus. Een klaproos biedt troost. Een margriet betekent liefde en bescherming. Witte en roze Astilbe of Spirea: “Ik wacht op je.” De paarse Liatris spicata of lampenpoetser naar de vorm van de bloem staat voor standvastigheid.

Uit de liturgie:

“De Bijbel is voor mij als een partituur. Er zijn veel noten en toch is er ook volop ruimte voor improvisatie. (…) Het liefst omschrijf ik wat ik doe als Bijbel-Jazz.”[1] Toen Hij was opgehouden met spreken, zei Hij tegen Simon: “Vaar naar diep water en gooi jullie netten uit om vis te vangen.” [2] En toen ze dat gedaan hadden, zwom er zo’n enorme school vissen in de netten dat die dreigden te scheuren.[3] Jezus zei tegen Simon: “Wees niet bang, voortaan zul je mensen vangen.”[4]

——-

[1] Peter Pitzele.

[2] Lucas 5: 5.

[3] Lucas 5:7.

[4] Lucas 5: 11.